Meerval.nl

Als de dag van gisteren herinner ik mij het krantenbericht in 1986 dat bij de warmwater uitloop van de energiecentrale bij Roermond er een meerval was gevangen met een lengte van 1,85. Er gingen wel vaker geruchten in de hengelsportzaak waar ik destijds mijn vakantie baantje had dat er meervallen in de Maas rondzwommen die de twee meter grens passeerde. Deze vissen werden gehaakt bij het karper en roofvissen en de visser werd dan ook meestal op een wapperend stukje nylon lijn getrakteerd als hij de kracht van deze vis even heeft mogen ervaren. Meestal werden deze vissen dan ook door de beroepsvisserij gevangen en omdat deze een beschermde status hadden werden deze vangsten dan ook meteen in de doofpot (lees kookpot)gestopt. Het toppunt van formaat is een meerval die met een lengte van 2,37 gevangen is door een beroepsvisser die de vis ving in opdracht van sportvisserij Nederland.
Net als de Maas komt er nog een machtige rivier Nederland binnengestroomd genaamd de Waal die een groot deel van de Nederlandse rivieren voedt met water. Deze rivier brengt de laatste decennia weer nieuwe  vissoorten zoals roofblei en de sterk opkomende grondel soorten met zich mee maar ook de lang verdwenen meervallen die vroeger wel in deze rivier voorkwamen. We praten hier dan over de meervalsoort Silures glanis die vanuit Oost Europa aan een opmars bezig is geholpen door uitzettingen, ontsnappingen en natuurlijk zelf de weg vinden via rivieren en kanalen. Deze meervalsoort kan tot vijf meter lang worden en 300kg zwaar worden maar in Nederland zal deze niet groter worden als 2,5 meter en 100kg zwaar worden, en geloof mij deze zwemmen al in onze machtige rivieren en rivierendelta. Met de Maas en de Waal hebben de meervallen zich in ieder geval de laatste decenia een goede basis gelegd om zich dan ook in heel Nederland te laten verspreiden. Er is dan tegenwoordig ook vrijwel geen enkel water meer wat in verbinding staat met het rivieren en kanalen stelsel in Nederland waar geen meerval in rondzwemt. Naast de invasie van deze vissoort via het rivieren stelsel zwemt er nog een unieke geïsoleerde populatie in het Haarlemmermeer gebied waarvan niet bekend is hoe oud deze is. Er is lang getwijfeld of de meerval zich makkelijk zou voortplanten in Nederland maar de laatste tien jaar is deze twijfel verdwenen. Ieder jaar worden er weer kleine meervallen waargenomen en worden zelfs paaiende meervallen waargenomen in de maanden juli en augustus als de watertemperatuur boven de 18 graden uitkomt. Feit is dat de meerval niet meer weg te denken is in de Nederlandse wateren en dit is dan ook de aanleiding geweest van Sportvisserij Nederland om de beschermde status of te heffen in 2012.

Moeten we ons zorgen gaan maken over onze huidige vispopulatie met deze ’nieuwe’ vissoort? Dit is een discussie die geregeld bij ons in de hengelsportzaak vaak gevoerd wordt. Mijn standpunt is in ieder geval geen zorgen te maken over verandering van onze visstand. Dit is nu bezig maar wat we vergeten is dat dit al altijd bezig is geweest in Nederland. Vroeger hadden we zelfs heel veel zalm, steur en elft in de Waal zwemmen, allang vergeten door ons vissers! De laatste jaren is roofblei, kopvoorn, winde en meerval aan een opmars bezig op de rivieren. Andere vissoorten trekken de rivier af zoals brasem en voorn, deze trekken zich terug naar de aangrenzende diepe donkere grindgaten.  Deze grindgaten liggen dan ook vaak tjokvol met deze twee soorten mits deze met rust worden gelaten door de heren beroepsvissers. Een mooi voorbeeld dus van soorten komen op de rivier en soorten gaan. Nog een voorbeeld van een nieuwe exoot is de grondel in verscheidene vormen. Deze exoot vormt momenteel een echte plaag op de Maas bij ons, ik heb met de wedstrijdvissers te doen die gek worden van deze vissoort. Een tiental jaar geleden hoorde ik Duitse collega winkeliers klagen over deze exoot op de Rijn. Geen palingvisser had de wormen langer dan vijf minuten aan de haak hangen voordat de grondel deze plunderde. Nu tien jaar later barst het van de snoekbaars op de Rijn en zijn de grondels gedecimeerd door de snoekbaarzen, daarnaast kan de witvisser op deze rivier nog astronomische gewichten vangen. Een beter balans bestaat er eigenlijk niet als deze rivier met een visbestand waar alle rover maar ook alle witvissoorten van de partij zijn. Niets sterker als de natuur in mijn ogen. Wat vaak vergeten wordt door de sportvisser is hun visserij aan te passen naar de huidige omstandigheden (stekkennis), hun vangsten zullen met sprongen omhoog gaan.  Samengevat weet ons visbestand de meerval goed op te vangen en zich prima in evenwicht te houden. De landen waar de meerval al decennia langer gast is zoals Spanje, Frankrijk en Duitsland kunnen dit beamen.

Na enkele jaren uitstel was het eindelijk zover. Ik kreeg de vergunning met de bekende dikke boekjes (lijsten van wateren) binnen. Daar stond het dan, eindelijk mochten we officieel de meerval bevissen. Geen verhalen meer van meervallen die zogenaamd net over de grens in België zijn gevangen (leek wel of daar tienduizend meervallen zwommen). Af en toe voelde ik mijn neus groeien als klanten weer vroegen waarom er alleen werd gevist en gevangen in Belgie als mijn klanten weer een visverslag met film hadden gespot op onze sites roven.nl en meerval.nl. Op het forum van onze site meerval.nl waren hordes meervalvissers al jaren snode plannen aan het smeden hoe de meerval te belagen als het vissen eindelijk toegestaan werd. Vanzelfsprekend sprongen de meervallen niet vanzelf de oever op of de boot in. Net als iedere andere visserij brengt passie en denkwerk mega vangsten tot de mogelijkheid en dat gebeurde. Zonder stiekem om te hoeven kijken konden we ons ding doen en fanatiek de meervallen belagen. De vissers waarbij de puzzelstukjes van deze visserij samen vielen hadden een groot feest,  vingen vaak veel en zo af en toe ook erg groot waarbij vaker de twee meter grens overschreden werd. Ideale bijkomstigheid van deze visserij is dat er nog geen dressuur is met uitzondering van enkele druk beviste stukken. Een meerval is erg slim en leert dan ook heel snel als hij enkele malen een haak gezien heeft. Vaak zwemmen de meervallen honderden meters mee onder onze boten naast ons aas zonder ook maar enige vorm van interesse te tonen in ons aas.
Hoe vangen we deze meervallen op een vrij eenvoudige manier? Iets wat onmogelijk is om volledig uit te leggen in dit artikel. Als eerste wijs ik jullie naar de sites Roven.nl en Meerval.nl. Op deze sites staat een schat van informatie hoer meervallen te vangen in Nederland. Naast een forum waar alle vragen over de meervalvisserij intussen wel beantwoord zijn staan er veel visverslagen met foto’s en film op waar veel van geleerd kan worden.  Onze meerval is in ieder geval met zowel natuurlijk aas als kunstaas te vangen. Wat belangrijker is dat je vist waar de meervallen rondzwemmen. Klinkt nogal logisch maar in de praktijk zie ik 75% van de meervalvissers op de foute plaatsen vissen waar geen meerval zwemt, nog belangrijker: waar geen aasvis zwemt! Vis waar de aasvis zwemt, win informatie in bij de witvissers. Hoe meer witvis je vindt hoe groter de kans is dat je meerval vangt. In praktijk wil dit vaak zeggen onder stuwen, op grindgaten, in diepe geulen en diepe buiten bochten in de rivieren.  Zowel kunstaas als natuurlijk aas zal vangen mits goed aangeboden waar de meervallen zwemmen.

Wordt er statisch vanuit de oever gevist is het makkelijkste om met natuurlijk aas te vissen. Meestal wordt er dan gevist worden met aasvis of dauwwormen. In het buitenland wordt veel met vismeelpellets gevist maar de meerval zal in ons land hier nog aan moeten wennen. Met deze pellets hebben we in Nederland ook teveel last van brasem helaas. Wil je met kunstaas vanuit de oever de meerval belagen dan zoek de hotspots op die vanuit de oever te bereiken zijn. Als eerste is dit onder de stuwen die de Nederlandse rivieren rijk zijn. Hier valt het water enkele meters naar beneden en bevat het water rijkelijk zuurstof en natuurlijk aasvis. Verder zijn de ingangen van grindgaten en havens, (warm) wateruitlopen, bruggen en boten die op een vaste ligplaats liggen de plaatsen om meerval te verwachten en die tevens bereikbaar zijn vanuit de oever. Vanuit de oever zijn de meervallepels of shads met een lengte van 15 tot 25cm (loodkop met sterke haak)  het ideaalste. De meerval kan in alle waterlagen liggen, varieer daarom in het kunstaas op verschillende dieptes aan te bieden. Vaak in de schemer gaan de meervallen helemaal los en jagen de aasvissen op tot net onder het wateroppervlak wat een spectaculair schouwspel kan zijn.
Als je in het bezit bent van een visboot wordt het een stuk makkelijker  om meerval aan de vinnen te komen. Je komt nog makkelijker op de ideale plaatsen waar de meervallen zich ophouden. Deze plaatsen vindt je vooral door de witvis op te zoeken, de voorkeur gaat dan uit in het vinden van grote scholen brasems. Meestal bestaan deze scholen uit tientallen tot honderden brasems waar de meerval rondom op de loer ligt. Heb je een dieptemeter (visvinder) uit het wat hoger segment dan zijn deze scholen vrij makkelijk te vinden als je enigszins ervaring hebt met de dieptemeter. Een groot voordeel voor ons is dat we veel informatie van witvissers krijgen in onze winkel waar veel witvis wordt gevangen, van deze informatie maken we dan ook gretig gebruik. Het is vaak ongelofelijk wat je op je dieptemeter aan jagende meervallen (vooral net in de schemertijd) kunt waarnemen tussen deze scholen aasvissen.
Als er met natuurlijk aas wordt gevist vanuit een boot wordt er vaak gebruik gemaakt van een kwakhout.  Dit is een houtje van 30 tot 50 cm lang en is in een bepaalde vorm gesneden, het doel is dat de meervallen richting oppervlak moeten worden gelokt en tot azen worden aangezet. Het kwakhoutje sla je in het water met een bepaalde techniek (die in het begin niet makkelijk is) waardoor je een luchtbel en een bepaald geluid creëer. Een filmpje van deze techniek is na te zien op de site meerval.nl. In welke waterlaag je aas aangeboden moet worden zal er geheel aan liggen hoe actief de meerval is. Meestal zijn de stijgende meervallen te volgen op de dieptemeter , zijn de vissen passief dan blijven deze dicht bij de bodem maar het gebeurd vaak genoeg dat de meervallen tot dicht onder de boot omhoog gezwommen komen gelokt door het kwakhout. Biedt in ieder geval  de aasvis of dikke tros dauwpieren aan waar de meerval zich bevindt en beweeg het aas vooral langzaam zodat de meerval niet schrikt. Wordt er met een dieptemeter gevist dan biedt je aas vooral aan net onder de transducer van je dieptemeter, zodoende kan je alles mooi volgen op je scherm of er meervallen bij je aas komen neuzen. De techniek met de dauwwormen is erg makkelijk, een stuk lood (eventueel met dobber) met een stevige haak maat  6/0 volstaat om een grote meerval te vangen.  Het mooie is dat het hele jaar met deze techniek gevist kan worden omdat er geen gesloten tijd meer geld voor de worm en deze altijd te verkrijgen zijn.

Vanuit de boot met kunstaas vissend kan ook uiterst doeltreffend zijn. Vooral de tweede helft februari, maart en na de opening van het roofvis seizoen in juni zijn de drie topmaanden voor de kunstaasvisserij. De meervallen zijn dan erg gretig en vooral in februari en maart zijn de meervallen met sterk stijgende temperaturen hun vetreserves weer goed op peil aan het brengen. Behalve met shads en lepels op de hotspots kan er ook vrij eenvoudig met een plug gesleept worden zodat er veel meters gemaakt kunnen worden. Let op met de pluggen dat de splitringen en dreggen vervangen worden door extra sterke exemplaren die hufterproof zijn (owner dreggen). Ook een leuke manier is het diagonalen met een 20cm lange shad. Met deze techniek kan je ook grote afstanden afleggen en nauwkeurig de bodem afvissen, mooie bijkomstigheid is dat je ontzettend grote snoeken en snoekbaarzen als bijvangst kan verwachten met deze techniek.

Willen we nog effectiever te werk gaan? Sinds we steeds minder tijd krijgen om te vissen ben ik noodgedwongen steeds effectiever gaan vissen. De belangrijkste keuze is mij destijds gevallen op een bellyboot aanschaffen voor de roofvisserij. Handig achter in de auto en binnen en mum ben je aan het vissen op de hotspots van een water. Een grote bijkomstigheid is daarmee dat je de mooiste vistijden (aastijden) kunt uitzoeken terwijl iedereen zijn boot al op de trailer heeft staan omdat weinig vissers in het donker willen traileren. Met de bellyboot loont het zich al om voor een uurtje te gaan vissen zonder veel moeite en gesleep met visspullen. Mooie bijkomstigheid is dat dit soort visserij een beleving pur sang is zowel op visgebied als natuurbeleving op het water. Voor mij is de bellyboot in ieder geval destijds de beste keuze op visgebied geweest waarbij in de loop der jaren ontzettend veel successen zijn geboekt. Met betrekking tot formaat vis is er ontzettend veel mogelijk maar er dient toch gezond verstand gebruikt te worden om gevaren te voorkomen. We hebben dan ook meervallen gevangen tot 2,50 meter en ruim 100kg vanuit de bellyboot maar dit kan zeer gevaarlijke situaties opleveren als je niet goed voorbereid bent. Denk goed na waar je dobbert en houdt rekening met stroming en scheepvaart, een meerval neemt je gerust honderden meters op sleeptouw. Neem altijd een dynemaschaar en een zware kniptang mee om de lijn of dreggen te kunnen doorknippen als er nood aan de man is. Gebruik een reddingsvest als de situatie erna vraagt, deze zijn tegenwoordig in klein formaat te verkrijgen met een gaspatroon wat activeert als je in het water valt. Spectaculaire films over deze bellybootvisserij op meerval kunt u vinden bij de visverslagen op onze site www.roven.nl

Als laatste wil ik het nog over het vismateriaal hebben.  Iedere buitenstaander die aan meerval denkt ziet een veelvraat voor zich die met zeehengels, dikke reels gevuld met kabel en dikke vleeshaken met een halve kip erop geregen gevangen moet worden. Ik zal u uit uw droom halen, ik heb op heel veel vissoorten gevist maar op de snoekbaars na denk ik dat de meerval tot een van de slimst vissoorten behoort. Menig onderwaterfilm en beelden op de dieptemeter kunnen dit bevestigen. Loop ik in een hengelsportzaak bij een collega dan zie ik ook vaak alleen maar lomp en bruut meervalmateriaal staan wat eigenlijk hoofdzakelijk voor Spaanse of Italiaanse begrippen is gemaakt om reuzen meervallen de baas te kunnen. Bij ons is 80% van de meervallen tot 1,50 groot en kunnen erg voorzichtig azen. Hengels met een werpgewicht van 150 tot 300 gram zijn dan ook meestal voldoende om de grootste vissen in Nederland aan te kunnen. Vanuit de (belly)boot geld een lengte van 2,40 meer als voldoende, vanuit de oever statisch gevist is 3,20 lang genoeg. Met kunstaas vanuit de kant zou 2,70 de ideale lengte zijn om het kunstaas goed te vissen en een haak te kunnen zetten. Neem altijd een kwalitatief goede dynemalijn van minimaal 0,35mm dikte en een kevlar onderlijn met een trekkracht van minimaal 50kg. Deze kevlar onderlijn is zeer schuurbestendig omdat de meerval duizende kleine tandjes in zijn bek heeft. Deze tandjes voelen aan als een rasp en vooral bij de kleine exemplaren zijn deze nog extreem scherp. Een meerval land je overigens door de vis bij de onderkaak te pakken met een stevige handschoen. Ondanks dat we over kleinere haken, wartels, splitringen etc. gebruiken dan meervalvissers in het buitenland spreekt het voor zich dat deze wel sterk genoeg moeten zijn om vissen tot 100kg te kunnen drillen. In de gespecialiseerde winkels vind je deze materialen dan ook, kies dan ook voor kwalitatief goede Japanse merken. Let op dat de ketting net zo sterk is als de zwakste schakel!