Het Grote Meerval Handboek Deel 1 (Materiaal)
In dit deel beginnen we met een inleiding over de waanzinnige meerval visserij. Verder worden de benodigde hengels, molens en reels besproken. Wij hebben geprobeerd om het de verschillende soorten zo duidelijk mogelijk te groeperen in diverse tabellen.
Inhoud
“Meervalvissen is voor echte mannen”
Even een korte situatieschets ter verduidelijking:
Waar hebben we het dan wel over?
Molens voor de statische visserij:
Molens voor het kunstaasvissen:
Reels voor het kunstaasvissen:
“Meervalvissen is voor echte mannen”
Daarbij hoort: “Meervalvisser gebruiken echt gereedschap voor mannen”! Meervalvissen is namelijk echt wel even iets anders dan wat je tot nu toe gewend bent geweest. Het meeste materiaal dat je in je huidige visserij gebruikt, kun je nu gebruiken om je aasvissen mee te vangen. Meerval vraagt echt om zijn eigen materiaal en hier red je het niet met je zware 2 1/2 pond karper hengel of je 60 grams spinstok of 0,45 mm nylon lijn. Waarom niet?
Dat zullen we je in de komende reeks aan informatieve artikelen proberen uit te leggen. Deze artikelen zijn een samenvatting van vele (veelal Duitstalige) publicaties aangevuld met onze eigen ervaringen, al met al een kompleet verhaal en in je eigen taal. We hopen dat we vele nieuwelingen, maar wie weet ook enkele oudgediende van goede tips kunnen voorzien. Want lezend in de diverse fora op internet zijn er meer vragen dan antwoorden, deze hopen wij nu weg te nemen.
Het feit is dat ook in ons eigen kikkerlandje de meerval aan zijn opmars bezig is. Elke van onze prachtige grote rivieren bezit wel een eigen meerval bestand, groot dan wel klein, ze zitten er en ook jij kunt ze dus vangen. Ook bij onze zuiderburen mogen zich gelukkig prijzen met mooie meervalbestanden op de rivieren, maar daar zijn ook de kanalen en zelfs enkele afgesloten wateren voorzien van mooie bestanden. In veel gevallen zelf veel meer en veel grotere meerval dan we ons nu voor mogelijk houden. Geloof me dat er ook bij ons dikke 2 meter plus vissen rondzwemmen, en hoe meer op de juiste manier op gevist wordt hoe meer er op de kant zullen komen. Dus pak je kans ga er achteraan!
Ok, dus we gaan een stap wagen in het avontuur dat meerval vissen heet, maar wat hebben we nodig? Veelal zaken welke we tot voorheen niet gebruikte bij het vissen op zoetwater. Eigenlijk moeten we voor al het materiaal wat we nodig hebben “zwaar”zetten want dit geld bijna voor alles; hengels, molens, lijn, wartels, haken, kortom; alles.
Even een korte situatieschets ter verduidelijking:
We zitten langs een prachtige rivier in het Noordelijke Italië. We gaan vissen op een monstervis welke tot over de 250 cm en meer dan 100 kilo zwaar kan worden. Hierbij gebruiken we een aasvis van 35 cm en vissen we in een kolkende rivier, welke zo’n 5 kilometer per uur stroomt, en waarin de een na de andere boom voorbij gedreven komt. Daarbij hebben we onze aasvis op zo’n 150 meter verderop via een 0,45 mm breeklijn aan een half onderwater staande bomenrij vast gemaakt.
Kortom; dit zijn geen omstandigheden welke om half werk vragen, met een zware karperhengel van 3 pond krijgen we waarschijnlijk niet eens de breeklijn door geslagen.
Stevig materiaal is het devies om deze prachtige monsters achterna te zitten, en ja ook in ons eigen kikkerlandje zitten ze al ruim over de 2 meter, dus maak je daarover geen illusies. Ook hier kan er zomaar een monster aanbijten. We zullen ons in deze artikelen focussen op de verschillende tactieken en het verschil tussen Nederland en het buitenland.
Er veel verschillende manieren van meervalvissen welke allen om hun eigen materiaal vragen. Ga je vanaf de kant vissen op een van onze grote rivieren, dan heb je heel wat anders nodig dan wanneer je uit een bootje of belly boot vist. Bij de eerste is zwaar materiaal echt een vereiste en bij de laatste kan het zomaar gevaarlijk worden om dat te doen.
Waar hebben we het dan wel over?
Over een ding zullen alle meervalvisser het unaniem eens zijn, of je nu zwaar of licht vist, je spullen moeten degelijk zijn. Een molen of reel met een goede slip, een taaie hengel met goede geleide ogen en een goede gevlochten lijn. In de volgende artikelen zullen we de onderdelen van onze uitrusting stuk voor stuk doorlopen en aangeven wat waarvoor gebruikt word en waarom.
Materiaal
Het materiaal is dus niet standaard en zal veelal zwaarder dan wat je tot nu toe hebt gebruikt bij het zoetwater vissen. Hieronder zullen we beschrijven waar we het dan over hebben.
Hengels:
Deze zijn er in vele soorten en maten en prijsklassen. Je visserij bepaald hierbij welke je nodig zult hebben.
Als je vanaf de kant vist zal je hengel vaak langer zijn, dit om je lijn goed van uit het water en/of boven obstakels te kunnen houden en bij het kunstaas vissen voor het maken van verdere worpen en een goede controle over je aas. Voor het bootvissen zijn kortere hengels gemakkelijker en beter te hanteren.
Voor het werpgewicht van je hengel geld hetzelfde, alleen zal je waarschijnlijk enkel bij het kunstaasvissen of het pelletvissen (op korte afstand) je aas echt uitwerpen. Ook al heeft je hengel een werpgewicht van 350 gram, dan is het niet verstandig je aasvis ook echt uit te gooien. Beter is het om deze uit te varen of met de stroming mee te laten voeren, maar hierover later meer bij de vismethodes.
Grofweg zijn er 3 factoren welke bepalen wat voor hengel je gebruikt: viswijze, gebruik uit de boot of vanaf de kant, waar je vist en hoe je vist. Hier volgt een grove lijdraad
|
Overzicht meervalhengels |
||||
|
Viswijze |
|
Hengellengte [meter] |
Werpgewicht [gram] |
Gebruikte lijndikte [mm] |
|
“Statisch” vanaf de kant |
NL |
2,8 t/m 3,3 |
250 / 300 |
0,40 / 0,50 |
|
|
Buitenland |
3,0 t/m 3,5 |
300 / 500 |
0,50 / 0,70 |
|
“Statisch” vanuit de boot |
NL |
2,4 t/m 3,0 |
200 / 300 |
0,40 / 0,50 |
|
|
Buitenland |
2,4 t/m 3,0 |
300 / 500 |
0,50 / 0,70 |
|
Kunstaas werpend vanaf de kant |
NL |
2,4 t/m 3,0 |
80 /150 |
0,35 |
|
|
Buitenland |
2,4 t/m 3,0 |
100 / 200 |
0,35 / 0,45 |
|
Kunstaas werpend vanaf de boot |
NL |
2,1 t/m 2,7 |
80 / 150 |
0,35 |
|
|
Buitenland |
2,1 t/m 2,7 |
100 / 200 |
0,35 / 0,45 |
|
Verticalen /kwakhout vanuit de boot |
NL |
1,6 t/m 2,4 |
80 / 200 |
0,25 / 0,50 |
|
|
Buitenland |
1,6 t/m 2,4 |
100 / 300 |
0,30 / 0,50 |
Natuurlijk zijn dit grove vuistregels welke afhangen van je persoonlijke voorkeur en ervaring, maar vuistregel is: vis nooit te licht.
Waar moeten we verder op letten bij de aanschaf van een meervalhengel.
1. Stevige geleide ogen voor de veelal ruwe omstandigheden waarin we vissen en dyneema lijnen,
2. Taaie dikwandige blanks waardoor ze tegen een stootje kunnen en de grote krachten op de hengel kunnen weerstaan,
3. Goed reel/molen houder van stevige kwaliteit welke ook de grote reel en molen voeten stevig vast kan zetten,
4. Stevige handgreep welke goede greep biedt en welke niet beschadigt terwijl deze lange tijd onder zware druk in de steunen staat.
Soorten hengels:
Elke manier van vissen vraagt om zijn eigen soort hengel. Natuurlijk zijn er ook hier enkele allrounders op de markt welke voor meerdere technieken geschikt zijn, maar aangezien veel mensen toch hun voorkeur hebben voor een bepaalde vismethode kun je op deze manier meteen een juiste hengel uitzoeken.
Qua merken zijn er verschillende welke goed uit de bus komen en in veel verschillende prijs klasse. Merken welke goede hengels leveren zijn: Jenzi, Sportex, St. Croix, Berkley, Spro en Black Cat.
Statisch vanaf de kant
Het statisch vissen vanaf de kant is een veel toegepaste techniek omdat je gemakkelijk veel uren kunt vissen zonder dat het een probleem is als de aandacht wat verslapt. Eigenlijk lijkt deze manier van vissen op het karpervissen met bolt-rigs, de meerval haakt zichzelf in de meeste gevallen dus zelf, of vindt de beetregistratie plaats door middel van een beetverklikker.
Voor het statisch vissen zijn twee zaken belangrijk; hengellengte en werpgewicht, of eigenlijk testcurve van de hengel. De hengellengte is belangrijk om de lijn boven het water en uit de obstakels te houden. Het werpgewicht is belangrijk omdat de hengel bij het opspannen van de montage niet te ver door mag buigen waardoor de effectieve lengte dan weer kleiner wordt. Bij meervalhengels wordt slechts zelden de testcurve aangegeven, maar hier wordt deze aangeduid met het werpgewicht. Maar zoals eerder aangegeven wordt het aas zelden uitgeworpen tijdens het vissen. Het werpgewicht/testcurve van de hengel moet zwaar genoeg moet zijn voor de aanslag over grote afstand en het kapot slaan van de breeklijn die bij het afspannen wordt gebruikt, maar natuurlijk ook voor de stevige drils.
Zoals in de eerdere grafiek is te zien zijn voor Nederland en België hengels van 2,8 tot 3,3 meter veelal lang genoeg en hebben deze een werpgewicht/testcurve tot zo’n 300 gram. Hieronder een overzicht van dergelijke hengels opgedeeld in diverse prijscategorieën.
|
Hengels voor statisch vissen vanaf de kant in NL & BE |
||
|
€ 50 - € 100,= |
€ 100 - € 175 |
€ 175+ |
|
Mad Cat Black Heavy Duty – 3,0m |
|
|
|
Berkley Tec cat Catfish Float 282 2.8m |
|
|
|
Spro triple x 3,20m |
|
|
|
|
|
|
Voor het vissen in het buitenland hebben we vaak wat langere lengtes nodig 3,0 tot 3,5 meter met een werpgewicht tot 500 a 750 gram. De reden is simpel, in het buitenland zijn de omstandigheden vaak toch een stuk ruiger. Waar hier in Nederland Rijkswaterstaat omgevallen bomen en ander natuurschoon vaak opruimen zit je in Italië, Frankrijk en Spanje vaak midden in de jungle en dien je de lijn hoog te houden of moet je vaak over grote afstand vissen.
|
Hengels voor statisch vissen vanaf de kant in Europa |
||
|
€ 50 - € 100,= |
€ 100 - € 175 |
€ 175+ |
|
Daiwa Exceller Catfish |
||
|
Jenzi Siluro Spezial Baitmaster 3.0m |
||
|
Jenzi Siluro Spezial Baitmaster Glass 3,0M |
||
|
|
Mad Cat White Deluxe - 3,2M |
|
Statisch vanuit de boot
Voor het vissen vanuit de boot gelden dezelfde regels als voor het vissen vanaf de kant, hier gebruik je echter vaak korte hengels. Je hoeft namelijk niet meer over de planten op de oever heen te vissen en een korte hengel is vanuit de boot een stuk handzamer wat vooral bij de (hand) landing in je voordeel werkt.
In deze categorie vallen de volgende hengels, voor Nederland:
|
Hengels voor statisch vissen vanuit de boot in NL & BE |
||
|
€ 50 - € 100 |
€ 100 - € 175 |
€ 175+ |
|
|
||
|
Mad Cat Black Heavy Duty – 3,0m |
Berkley Tec cat Catfish Float 282 2.8m |
|
|
|
|
|
|
Black Cat Passion 2,8m |
|
|
In deze categorie vallen de volgende hengels, voor buitenland:
|
Hengels voor statisch vissen vanuit de boot in Europa |
||
|
€ 50 - € 100,= |
€ 100 - € 175 |
€ 175+ |
|
Daiwa Exceller Catfish |
Mad Cat White Deluxe - 2,75M |
|
|
|
|
|
Kwakhout en verticalen
Voor het vissen met een kwakhout en het verticalen zijn speciale hengels ontwikkeld. Dit zijn veelal kortere hengels welke ook een tandje lichter zijn dan bij het statisch vissen. Dit komt doordat deze specifieke manier van vissen enkel recht onder de boot wordt beoefend. Je hebt dus hooguit 15 tot maximaal 20 meter lijn uitstaan en je bent is staat de vis met de (belly) boot te volgen tijdens de dril.
Belangrijk bij deze visserij is de gevoeligheid van de hengel, elk tikje van een aanbijtende meerval of bij het toucheren van de bodem moet je voelen zodat je adequaat kunt handelen. Het betreft dus vaak kortere strakke hengeltjes, maar wel met een ongelofelijke berg kracht. Verwar deze dus niet met een snoekbaarsstokje want de lood (-kop) gewichten, welke vooral bij de hard stromende rivieren gebruikt dienen te worden om mooi recht onder de boot te kunnen vissen, zijn hoog tot wel 300 gram.
De hengellengte dient vooral bij het verticalen niet te kort te zijn. Je blijft namelijk constant de bodem aantikken met de aasvis montage. Als je hengel te kort is kun je de diepteverschillen onder de boot niet altijd compenseren met de hengellengte en moet je geregeld lijn bijgeven van de molen of reel. Dit kost je dan tijdelijk contact met de bodem en het bemerken van een aanbeet. De minimale lengte is dus vanaf 1,8 meter, maar liever 2,0 meter.
Voor het kwakhout vissen zijn er ook zogenaamde inline hengels verkrijgbaar. Dit zijn hengels zonder ogen, maar waar de lijn intern door de blank van de hengel loopt. De reden hiervan is dat tijdens deze visserij de lijn vaak slap hangt omdat je vaak de lijn vanaf het aas in de hand houd om zodoende snel te kunnen reageren op zelfs de lichtste aanbeet en kun je direct onder het kwakhout vissen. Deze slappe lijn slaat dan niet zelden om een van de ogen of het topoog, en als je dan een grote boze meerval aanslaat zit je toch goed in de problemen. De hengel zonder ogen heeft dit probleem dus niet, en is ideaal voor het kwakhout vissen.
|
Kwakhout en verticaal hengels |
||
|
€ 50 - € 100,= |
€ 100 - € 175 |
€ 175+ |
|
Mad Cat Black Vertical 1.90M |
Mad Cat White Close Combat - 1,90M |
St Croix Legend Xtreme Spin |
|
Berkley Catfish Vertical 202 50/150 Cast |
St Croix Avid Series Inshore Cast |
|
|
Black Cat The Inliner Light 2.10m |
|
|
|
Black Cat Fireball 2.00m |
|
|
|
|
Black Cat Vertical LS 2.00m |
|
Kunstaas
De hengels voor het kunstaas vissen verschillen ook weer behoorlijk van elkaar. Vanaf de boot kun je een lichtere en kortere hengel gebruiken, je kunt immers naar de visstekken toe, dit overigens zonder bang te hoeven zijn de meerval te verjagen. Maar vissend vanaf de kant zijn vaak verre worpen nodig om de beoogde visstek te kunnen bereiken. Dit vraagt dus om een strakke hengel met het nodige werpgewicht. Vanaf de kant wordt er traditioneel zwaar wordt gevist maar de gebruikte hengels vanuit de boot en belly boat worden steeds lichter.
|
Kunstaashengels |
||
|
€ 50 - € 100,= |
€ 100 - € 175 |
€ 175+ |
|
Mad Cat Black Spin - 2.70M |
||
| Spro Big Waller Monster Spin | ||
|
Spro Salty Beast Power Jig Spin 260 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Molen of reel
Een dilemma waar het laatste woord nog lang niet over gezegd is, dus stellen we hier vooral de feitelijke verschillen en zullen we van beide aangeven aan welke voorwaarden ze moeten voldoen.
Allereerst het grootste verschil wat de meeste vissers betreft is dat de molen onder de hengel hangt en een reel bovenop de hengel gevist wordt, met de ogen omhoog dus. Dit laatste ziet er vreemd uit, maar heeft ook een klein nadeel; als onervaren gebruiker en zonder gebruik van een drilgordel voelt de reel op de hengel onstabieler aan. Met andere woorden, als je snel je lijn binnen wilt halen waggelt de hengel van links naar rechts tijdens het draaien, dit voelt alsof je niet 100% in controle bent en zorgt er voor dat je niet zo snel de lijn in kunt halen.
Verder zijn er enkele verschillen welke we gemakkelijk samen kunnen vatten, we gaan uit van gemiddelden en het fijt dat de gebruiker weinig ervaring heeft met een reel.
|
|
Molen |
Reel |
|
Gebruiksgemak |
+++ |
++ |
|
Lijncapaciteit |
++ |
+++ |
|
Slip werking |
++ |
+++ |
|
Prijs |
++ |
+++ (duurder) |
Gebruiksgemak:
Zoals vermeld voelt een reel voor een onervaren persoon onstabieler aan, dit komt omdat de reel bovenop de hengel ligt en dus ook het “zwaartepunt” boven de hengel ligt. Als je dus (onbeheerst) aan de hendel draait zal de hengel heen en weer waggelen. Ervaring zal dit probleem echter oplossen.
Een ander punt is het wel of niet gebruiken van een lijngeleider. Veel big fish hunters gebruiken graag reels zonder lijngeleider omdat ze dit zien als de zwakste schakel van een reel. Dit komt omdat de lijn onder zware druk onder een hoek door de geleider kan komen te staan en hierdoor komt er veel kracht op de lijngeleider te staan welke hierdoor kapot zou kunnen gaan. Als deze lijngeleider er echter niet op zit zul je zelf de lijn gelijkmatig op de reel moeten spoelen met je duim. Als je dit tijdens het inhalen, of tijdens het drillen niet doet zal de lijn op een plek ophopen en kan deze vastlopen in je reel met alle nadelige gevolgen van dien. Ook hier helpt ervaring dit te voorkomen en wordt het opspoelen tweede natuur.
Er is echter ook een zeer belangrijk voordeel aan reels. Bij het uitvaren met een molen mag je NOOIT de slip of de vrijloop gebruiken, enkel de spoel openen. Doe je dat niet dan zal de lijn gigantisch gaan kinken en dat levert verlies aan trekkracht van de lijn op en zorgt er voor dat deze zich gemakkelijk om allerlei dingen vast zal draaien, niet doen dus. Probleem is dan dat je de lijn met de hand strak moet houden als je uitvaart, je moet dus met zijn tweeën zijn, of andere truckjes bedenken. Bij een reel is dit probleem niet aanwezig. Je zet heb gewoon is de vrijloop en je hebt nergens last van, en klinkende lijn heb je niet bij een reel.
Lijncapaciteit:
Dit is een overduidelijk verschil. Reels hebben een grotere en diepere spoel en kunnen dus meer dikke lijn herbergen dan een molen. Natuurlijk zijn er ook zogenaamde big pit molens welke we kennen uit de zee/karpervisserij, maar deze zijn ongeschikt voor het (zware) meerval vissen. De reden hiervan is simpele natuurkunde, bij een reel zit de spoel aan twee zijde opgesloten met een as door de spoel en links en rechts van de spoel een kogellager, deze wordt dus heel positief belast; de as kan nergens naar toe buigen. Bij een molen met een hoge spoel heb je ook een lange as, maar deze is slechts aan een zijde opgehangen (onder de spoel) en er komt dus een groot buigend moment op de as waardoor deze het zwaar te voorduren krijgt en dus kan buigen of extreem slijt.
Als je dus op grote afstand wilt vissen (+200 meter) is een grote reel dus in je voordeel. Het fijt dat reels een lagere inhaalsnelheid hebben dan molens is inmiddels achterhaald. De moderne reels hebben een hogere versnelling en dus ook een forse inhaalhaalsnelheid die niet onderdoet voor grote molens.
Soorten molens of reels:
We hebben een overzicht gemaakt van molens en reels welke in hun prijssegment je niet teleur zullen stellen, kwaliteit kost echter geld, dus als je lang gebruik wilt maken van je nieuwe tools, kies dan voor een beetje meer.
Voor de molens geldt dat deze beschikken over een sterke dikke as welke past bij de gebruikte lijndiktes, veelal producten welke ook bij de zware zeevisserij gebruikt worden. Deze molens zijn zelden voorzien van allerlei extra snufjes, echt no nonce gereedschap dus. Veel van de gebruikte molens beschikken daarom enkel over een anti-retour, terug draaien (achteruit draaien) kunnen deze molens dus niet, dit kan namelijk zelfs gevaarlijk zijn omdat een plots terug draaiende hendel zomaar je duim zou kunnen breken. Free liners, baitrunner en andere vrijloopsystemen worden binnen het meerval vissen niet heel vaak toegepast of hebben speciale toepassingen, meestal vis je locked up en is een vrijloopsysteem niet nodig. Hier komen we nog op terug.
Reels voor de statische visserij:
|
Molens voor het statisch vissen |
||
|
€ 50 - € 100,= |
€ 100 - € 175 |
€ 175+ |
|
DAM Quick Royal 990 FD |
||
|
|
||
|
|
||
|
|
|
|
Molens voor de statische visserij:
|
Reels voor het statisch vissen |
||
|
€ 50 - € 100,= |
€ 100 - € 175 |
€ 175+ |
|
PENN Squall Lever Drag 40 & 60 LH |
|
|
|
Shimano Tld |
|
|
|
Shimano Tr 200ld |
|
|
Molens voor het kunstaasvissen:
|
Molens voor het kunstaasvissen |
||
|
€ 50 - € 100,= |
€ 100 - € 175 |
€ 175+ |
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
DAM Quick Master Jig 50 |
|
|
|
|
|
Reels voor het kunstaasvissen:
|
Reels voor het kunstaasvissen |
||
|
€ 50 - € 100,= |
€ 100 - € 175 |
€ 175+ |
|
|
||
|
|
||